Stereotypowy prywatny detektyw pochodzi z książek, telewizji i filmów – podobnie jak stereotypowy klient. W świecie fikcyjnych detektywów klienci często zwracają się do nich o pomoc, ponieważ informacje, których szukają, nie mieszczą się w zakresie działań policji.

Mogą również bać się lub nie być w stanie poprosić policji o pomoc. W niektórych przypadkach klienci próbowali już współpracować z organami ścigania, ale nie są zadowoleni z rezultatu. Biuro detektywistyczne gwarantuje dyskrecję i opiekę nad klientem korzystającym z jego usług. Często klienci szukają:

• Zagubiona lub skradziona własność
• Dowód, że małżonek lub partner jest niewierny
• Dowód, że znajomy lub partner biznesowy jest nieuczciwy
• Brakujących przyjaciół lub krewnych
• Sprawcy w nierozwiązanej zbrodni.

Chociaż prawdziwi klienci nie są archetypowymi damami w niebezpieczeństwie, które pojawiają się w fikcji, rodzaje przypadków, które pojawiają się najczęściej w filmach i książkach, są również powszechne w prawdziwym życiu. Rzeczywisty praca detektywa często obejmuje badania w tle, śledzenie i zabezpiecza śladów lub wyszukiwanie zaginionych osób. Prywatny detektyw działający z ramienia biura detektywistycznego może również doręczać dokumenty prawne, powiadamiając o swoim udziale w postępowaniu sądowym.

Oczywiście, codzienne obowiązki różnią się w zależności od wiedzy specjalistycznej detektywa. Ktoś, kto specjalizuje się w kradzieży własności intelektualnej, spędza znacznie więcej czasu na studiowaniu patentów, niż na szukaniu hoteli szukających niewiernych małżonków.  Odnalezienie sprawcy w nierozwiązanej zbrodni może nie mieć wiele wspólnego z przeprowadzeniem kontroli przeszłości lub znalezieniem podstawy do eksmisji najemcy. Ale wszystkie one wiążą się z tym samym podstawowym zadaniem – aby rozwiązać każdy przypadek, prywatny detektyw musi zbierać i organizować fakty.
Zbieranie faktów wymaga więcej niż szczęścia i intuicji, pomyślne rozwiązanie sprawy rozpoczyna się od planowania i analizy.

Prywatny detektyw musi:

• Przedyskutować sprawę z klientem i ustalić, czy jest to zgodne z prawem, etyczne i możliwe do rozwiązania.
• Opracować plan i budżet na gromadzenie niezbędnych informacji.
• Przeprowadzać dochodzenie, gromadząc dowody w taki sposób, aby w razie potrzeby można go było przedstawić w sądzie.
• Przeanalizować dowody.
• Zgłosić klientowi ustalenia.

Jak każdy dobry badacz prywatny detektyw używa wielu źródeł informacji, aby rozwiązać sprawę. Źródłem najczęściej związanym z prywatnymi badaczami jest nadzór. Podstawowa idea inwigilacji jest bardzo prosta – detektyw podąża za celem i dokumentami, dokąd się udaje i kogo spotyka. Właściwie prowadzenie nadzoru może być znacznie trudniejsze. Podążanie za ludźmi bez utraty ich z pola widzenia i przy tym lub być zauważonym jest trudną umiejętnością opanowania. Podczas gdy niektóre zamożne agencje detektywistyczne mają wyrafinowane samochody do śledzenia i nadzoru, wielu detektywów po prostu pracuje ze swoich samochodów. Proces śledzenia może być również długi i żmudny, bez możliwości przerw.